ABD’nin 45’inci Başkanı ve 2024 seçimleri Cumhuriyetçi Parti aday adayı Donald Trump, ön seçimlerin ilk ayağı olan Iowa ön seçimlerinde rakiplerine tarihi fark atarak yüzde 51 oyla yarışın galibi oldu.
En yakın rakibi olan Florida Valisi Ron DeSantis oyların yüzde 21’ini alırken aradaki 30 puanlık fark, Cumhuriyetçi Parti Iowa ön seçimleri tarihinin en büyük farkı olarak kayıtlara geçti. ABD’nin eski Birleşmiş Milletler Büyükelçisi Nikki Haley yüzde 19’da kaldı. Yüzde 7’de kalan Vivek Ramaswamy ise başkanlık yarışını bıraktığını ve bundan sonra Trump’ı destekleyeceğini açıkladı.
UKRAYNA VE İSRAİL
Zafer konuşmasında “asıl büyük gece, Kasım ayında ülkemizi geri aldığımızda olacak” diyen Trump, dış politika hedeflerinden bahsetti. “Ukrayna’daki durum çok korkunç, İsrail’deki durum çok korkunç. Bunları çok hızlı bir şekilde çözeceğiz,” diyen Trump, Çin konusuna da değindi: “Çin’in yapmak istediklerini yapmasına izin vermeyeceğiz. Başkan Xi ile çok iyi anlaşıyorum. Kendisi çok güçlü bir lider. Sorunları çözeceğiz.”
İSTİLA ALTINDAYIZ
Trump, 2016 yılındaki başkanlık serüveni sırasında en çok değindiği konu olan mülteciler meselesini de zafer konuşmasının önemli bir parçası yaptı. “Milyonlarca, milyonlarca insan ülkemize akın ediyor. Bunun neden iyi bir şey olduğunu düşündüklerini anlayamıyorum. Bu çok kötü bir şey. Sayıca New York eyaletinden daha fazla olan bir grup insan. Ülke olarak sürdürülebilir değil. Bu korkunç bir şey” diyen Trump, başkanlık döneminde devreye soktuğu Müslüman ülkelere yönelik seyahat yasağından bahsetti.
BIDEN MEŞRU DEĞİL
Gecenin en ilginç olaylarından biri, CNN’in ön seçimlere gelen Cumhuriyetçi seçmenlerle yaptığı anket oldu. “Biden’ın seçimleri 2020’de meşru şekilde kazandığına inanıyor musunuz” sorusuna muhafazakâr seçmenlerinin yüzde 66’sı “Hayır” dedi. Dört farklı iddianame ile başı dertte olan ve 717 yıl hapis cezasıyla yargılanan Trump’a seçmenin desteği tam. “Trump bir suçtan hüküm giyse bile başkanlığa uygun mu” sorusuna seçmenin yüzde 65’i “Evet” yanıtını verdi.
BAŞKANLIK SEÇİMİNE KATILABİLECEK Mİ
Colorado ve Maine eyaletlerinden çıkan “Trump, devlete karşı başkaldırıya karıştığı için eyaletimizde başkan adayı olamaz” kararlarından sonra eski başkanın aday olup olamayacağı konusu, en az ön seçimler kadar tartışılıyor.
Kararlar, ABD Anayasası’ndaki 14’üncü değişiklik maddesinin 3’üncü bölümünde bulunan maddeye dayandırıldı. Bu bölümde ABD’ye karşı başkaldırma ya da ayaklanmaya katılan birinin, ABD’de ya da herhangi bir eyalette sivil ya da askeri hiçbir görev alamayacağı hükmü bulunuyor.
Trump, kararı ABD Anayasa Mahkemesi’ne taşırken mahkeme, konuyu ele alacağını duyurdu. 9 kişilik mahkemede yargıçlardan 6’sı muhafazakâr, üçü ise liberal. Şayet mahkeme Trump’ı haklı bulursa, eski başkanın oy pusulasında bulunması önündeki engel kalkmış olacak. Mahkemenin eyaletleri haklı bulması durumunda ise bu tür kararları almayı bekleyen bir dizi eyalet de bulunması sebebiyle Trump’ın başkan adaylığı büyük ölçüde engellenmiş olacak.